ال ای دی دنیای جدیدی ست.
LEDها هر روز پیشرفت می کنند و هر بار دست یافته های جدیدی را شاهد هستیم.
در نورپردازی معماری، اصطلاحاتی مثل COB و SMD را به وفور می شنویم اما شاید نیاز باشد تا مقداری عمیقتر راجع به LEDها بدانیم، با من همراه باشید تا مطالبی را که کمتر جایی پیدا خواهید کرد، برایتان شرح دهم.
ال ای دی چیست؟
ال ای دی یا LED مخفف LIGHT EMITTED DIODE یا دیود ساطع کننده نور است.
ساختار این دیود این گونه است که با اعمال پتانسیل به دو سر آن، در اثر عبور جریان، نور تولید می شود.
LED از دو نیمه هادی، از جنس های متنوعی همچون سیلیس و… ساخته می شود که نیمه هادی نوع N و نوع P تشکیل دهنده ال ای دی خواهند بود.
از آنجایی که LEDها نسبت به سایر تکنولوژی های تولید نور مزایای زیادی دارند، دنیای نور و نورپردازی، در حال گسترش با این تکنولوژی نسبتا نوپاست.
مزایای ال ای دی
مزایای یک LED نسبت به سایر تکنولوژی های تولید نور به شرح ذیل است:
- طول عمر بالاتر
- ابعاد کوچکتر
- قابلیت روشن و خاموش شدن سریع
- قابلیت تنوع در دمای رنگ نور
- بهره نوری بالاتر
- آسیب کمتر به محیط زیست
- و…
SMD چیست
SMD مخفف SURFACE MOUNTED DEVICES به معنای قطعات نصب سطحی است.
هر قطعه که بدون سوراخ کردن برد الکترونیکی بتواند در مدار قرار گیرد را یک قطعه SMD می نامیم.
در دنیای قطعات SMD انواع مقاومت ها، خازن ها، LEDها و … وجود دارد و کلمه SMD صرفا مختص LED ها نیست!!
پس تا اینجا آموختیم که هر قطعه الکترونیکی که بدون سوراخ کردن برد الکترونیکی در مدار ایفای نقش می کند را SMD می نامیم!!
ال ای دی اوال چیست
OVAL LED یا ال ای دی اوال که به معنی ال ای دی بیضی شکل است به نوعی از LED گفته می شود که به خاطر شکل ظاهری آنها به این نام معروف شدند.
این نوع LED، در آغاز پیدایش ال ای دی ها، تجاری سازی شده و روانه بازار شدند؛ پس اولین نسل ال ای دی ها، ال ای دی های اوال هستند!!
ال ای دی اوال برای نصب شدن نیاز دارد تا برد الکترونیکی آن سوراخ شده تا بتواند در مدار قرار گیرد و لحیم کاری آن از پشت برد صورت می گیرد پس در اصطلاح به این نوع LEDها، دیپ گفته می شود.
ال ای دی اوال را بیشتر در اسباب بازی ها، تابلو های تبلیغاتی و بعضی از لوازم خانگی می توان دید.
ال ای دی کلاهی چیست
ال ای دی کلاهی نیزشبیه ال ای دی اوال بوده ولی از نظر ظاهری مقداری متفاوت است.
ال ای دی کلاهی به علت شبیه بودن به کلاه، به این اسم معروف شده است و بیشتر در ساخت تابلوهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرد.
پاور ال ای دی چیست
پاور ال ای دی یا power led گونه ای از خانواده ال ای دی هاست که نسبت به led های قبل از خود دارای شار نوری بیشتر، عمر بیشتر و همچنین قابلیت استفاده در صنعت نورپردازی است.
جالب اینجاست که پاور ال ای دی هم نوعی SMD LED است، یعنی روی سطح برد نصب می شود.
POWER LED امروزه از صنعت نورپردازی و روشنایی دنیا خارج شده و جای خود را به تکنولوژی های جدیدتر داده است اما در ایران هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرد.
SMD LED چیست
SMD LED را برای جبران نقایص پاور ال ای دی ها ساختند. SMD LED نسبت به پاور ال ای دی ها دارای مزایای ذیل هستند:
1-ابعاد کوچکتر
2- تولید شار نوری بیشتر
3-تولید حرارت کمتر
4- راندمان نوری بالاتر
5- شاخص نمود رنگ بهبود یافته
6- نیاز به هیت سینک کوچکتر
و…
امروزه بیشترین میزان پیشرفت در صنعت LED، مربوط به SMD LED می باشد که گویای این مطلب است که صنعت نورپردازی و روشنایی به سمت این تکنولوژی پیش می رود.
SMD LED تولید شده در دنیا در سه دسته تقسیم بندی می شوند:
- LOW POWER SMD LED
- MID POWER SMD LED
- HIGH POWER SMD LED
اس ام دی های تا یک وات را LOW POWER، اس ام دی های بازه یک وات را MID POWER و از دو تا پنج وات را HIGH POWER می نامند.
COB LED چیست
سی او بی یا CHIPS ON BOARD یک تکنولوژی متفاوت در تولید LED است که دای یا تراشه LED را به تعداد زیاد در کنار هم قرار می دهند و بر روی همه آنها، یک فسفر یکدستی را می کشند.
در صنعت نورپردازی و روشنایی هر گاه به لامپ یا چراغی با نور زیاد و متمرکز نیاز داریم،به سراغ تکنولوژی COB می رویم.
تکنولوژی COB از آنجایی که چندین تراشه LED را در کنار هم قرار می دهد، تولید گرمای بیشتری می کند که این گرمای تولید شده باید به خوبی از چیپ COB دور شود تا تراشه ها، آسیب نبینند.
به منظور دفع حرارت مناسب از چیپ COB از هیت سینک استفاده می کنیم.
چیپ های COB نیز از خانواده SMD ها هستند!!
هیت سینک چیست
هیت سینک در واقع رادیاتوری است که گرما را از قطعات الکتریکی و الکترونیکی دور می کند.
هیت سینک ها را از جنس های متفاوتی می سازند که مس و آلومینیوم بیشترین استفاده را دارند.
هیت سینک آلومینیومی به دلایل ذیل بیشتر از هیت سینک مسی به کار گرفته می شوند:
- وزن کمتر
- ارزانتر بودن
- تغییر حجم کمتر در اثر تغییرات دما
- خاصیت مقاومت در برابر اکسیداسیون بالاتر
- و…
COG چیست
COG یا CHIPS ON GLASS تکنولوژی نسبتا جدیدی است که با قرارگیری تراشه های LED بر روی بستری از شیشه، تشکیل می شود.
تکنولوژی COG را در بازار به فیلامنت می شناسند که در لامپهای فیلامنتی ال ای دی به کار می رود.
این تکنولوژی را نمی توان در توان های بالا ساخت چون موضوع مدیریت حرارت آن با مشکل رو به رو می شود.
DOB LED چیست
DOB یا DRIVER ON BOARD گونه جدیدی از مونتاژ ال ای دی هاست که درایور را بر روی برد چیپ مونتاژ کرده اند و اصطلاحا درایور و چیپ یکپارچه شده اند.
در استفاده و جایگزینی DOB به جای COB+DRIVER باید به مسئله کلاس حفاظت عایقی و همچنین بحث فلیکر فری بودن چیپ DOB دقت ویژه نمود.
اگر از چیپ های DOB با کیفیت استفاده نکنیم نه تنها خطر برق گرفتگی ما را تهدید می کند بلکه فلیکر یا سوسو زدن این چیپ ها نیز مانند شکنجه ای برای انسان می ماند.
نویسنده : سعید صادقیان
ممنون که این مقاله را مطالعه نمودید! به پاس قدر دانی از شما، هر گونه سوالی راجع به این مقاله را در زیر عنوان کنید تا نهایتا پس از یک روز پاسخ دهیم