آموزش نورپردازی ساختمان را نه در دانشگاه به ما ارائه کرده اند و نه در خارج از آن، اما در طراحی یک ساختمان یک رکن اصلی بوده و نتیجه را می تواند به طور کلی تغییر دهد.
در این مقاله مراحل فراگیری و آموزش نورپردازی ساختمان را از صفر تا صد با هم مرور می کنیم.
اهمیت نورپردازی ساختمان
همه ما جملاتی را از بزرگان معماری جهان در اهمیت نورپردازی ساختمان شنیده ایم و می دانیم که نورپردازی ساختمان بسیار مهم و حیاتی است اما در اینجا من از بیان جملات کلیشه ای فاصله می گیرم و مطالبی را به شما می گویم که کاملا علمی و کاربردی باشد.
از آنجایی که انسان طی هزاران سال به نور طبیعی عادت کرد بود؛ در زمان پیدایش نور مصنوعی که در حدود 150 سال از آن می گذرد، تغییراتی اساسی در زندگی اش رخ داد.
تغییراتی مثل افزایش زمان بیدار ماندن، افزایش بهره وری، افزایش تعامل و ارتباط با محیط و… اما این نکات مثبت به همراه خود نکاتی منفی را نیز در بردارد.
نکات منفی پیدایش نور مصنوعی این بود که در ساعت بیولوژیک بدن و زیست انسان تغییراتی پدید آمد.
تغییراتی مثل کاهش زمان خواب، کاهش کیفیت خواب، تاثیرات مخرب سیستم نورپردازی معیوب و… که همه اینها سبب شد تا سیستم ایمنی بدن انسان ها از زمان پیدایش نور مصنوعی روز به روز ضعیفتر شود و انواع بیماری ها و سرطان ها به سمت انسان حمله ور شوند و نهایتا سرنوشت انسان تغییر کند.
نتیجه اینکه اگر آموزش نورپردازی ساختمان را به صورت اصولی نبینیم، نه تنها موثر نخواهیم بود بلکه می توانیم آسیب زننده و مخرب باشیم.
نور مصنوعی یا طبیعی
ممکن است برای شما این سوال وجود داشته باشد که نور طبیعی بهتر است یا نور مصنوعی؟!!
جواب: هر دو، البته با شرایطی
می دانیم که نور طبیعی خورشید در دسترس، پاک و رایگان است اما منبع نور بدون عیبی نیست. نور طبیعی خورشید این عیوب را دارد:
- در هر ساعتی در دسترس نیست
- امواج ماوراء بنفش و مادون قرمز آن آسیب زننده می باشد
- در همه نقاط یافت نمی شود
- دارای رنج تغییرات وسیعی از نظر شدت و دمای رنگ است
- سایر عوامل جوی بر روی آن تاثیر گذار هستند
با این عیوب ذکر شده به این نتیجه می رسیم که ناگزیر باید از نور مصنوعی نیز استفاده کنیم تا عیوب ذکر را تا حد زیادی جبران کنیم؛ اما نکته اساسی این است که وقتی نور مصنوعی با بدن و فطرت انسان همخوانی پیدا می کند که نکات مثبت نور طبیعی را در خود جای دهد، یعنی به گونه ای باشد که ساعت بیولوژیک بدن و زیست انسان را دچار آسیب نکند و به نوعی نورپردازی انسان محور باشد؛ اینجاست که اهمیت آموزش نورپردازی ساختمان هویدا می شود.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام اول
در گام نخست باید خودتان را محک بزنید یعنی با یک بررسی توسط خودتان و یک مشاور حرفه ای، متوجه شوید که شرایط ذیل را دارید یا نه؟
- خلاق
- پیگیر
- اهل مطالعه و یادگیری
- توانایی حل مسئله
- جنگنده
- صبور
- هنر دوست
- توانایی انجام کار گروهی
- اجتماعی و منصف
- دارای تفکر مهندسی
- دلسوز و مسئولیت پذیر
- اهل تکنولوژی و به روز
اگر شرایط بالا را دارید، می توانید این مسیر را شروع کنید و بقیه شرایط را کم کم در مسیر کسب کنید و یا ارتقا دهید.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام دوم
برای اینکه آموزش نورپردازی ساختمان را شروع کنید، باید در گام دوم، با مفاهیم و اصطلاحات این رشته آشنا شوید.
سرفصل هایی مثل:
- تعاریف و اصطلاحات کاربردی
- سیستم چشم و مغز
- روان شناسی نور
- تکنولوژی های تولید نور
- لایه های نورپردازی
- تکنیک های نورپردازی
- اثرات ذهنی نور
این مسائل برای شروع آموزش نورپردازی ساختمان بسیار حیاتی هستند زیرا تا مبانی نورپردازی را فرا نگیرید، گام های بعدی موثر و مفید نخواهند بود و همیشه یک جای کارتان می لنگد.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام سوم
پس از اینکه مبانی نورپردازی را یاد گرفتید باید به سراغ یادگیری و شناخت منابع نور بروید، یعنی در شناخت و انتخاب چراغ مناسب صاحب دانش و مهارت شوید. یادگیری نکاتی مانند موارد ذیل در گام سوم بسیار ضروریست:
- به روز ترین تکنولوژی های تولید نور
- انواع پایه لامپ های متدواول بازار
- اجزای یک چراغ حرفه ای
- انواع زوایا و الگوهای تابش نور چراغ ها
- دسته بندی های متنوع چراغها از دیدگاههای مختلف
- چراغ های نامناسب بازار
- انواع چراغ های خاص و نکات طلایی آنها
- سبک های معماری مختلف چراغ ها
- شیوه های کنترل چراغ ها در داخل و خارج ساختمان
- پروتکل های کنترلی سیستم نورپردازی
- گام های انتخاب چراغ مناسب
گام سوم نیز در آموزش نورپردازی ساختمان را نیز محکم بردارید تا در طول مسیر نورپردازی ساختمان دچار مشکل نشوید.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام چهارم
پس از گذارندن سه مرحله قبلی نیاز است که به سراغ طراحی نورپردازی ساختمان بروید اما قبل از آن باید علائم و نمادهای استاندارد چراغ ها را بشناسید تا بتواند از آنها در نقشه هایتان استفاده کنید.
اگر علائم چراغ ها در نورپردازی را به خوبی بشناسید، هم نقشه خوانی شما بسیار تقویت می شود و هم نقشه کشی شما بسیار حرفه ای انجام خواهد شد.
بسیار زیاد می بینم که افراد از علائم صحیح و استاندارد چراغ ها در نقشه های نورپردازی ساختمان استفاده نمی کنند که این موضوع نه تنها از نظر فنی مشکل دارد بلکه از لحاظ حرفه ای برای شخص طراح نقشه نیز تاثیر منفی دارد و و را غیر حرفه ای جلوه می دهد.
پس گام چهارم آموزش نورپردازی ساختمان، شناخت و استفاده از علائم صحیح و استاندارد چراغ ها می باشد.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام پنجم
پس از چهار گام مطرح شده، باید به سراغ اصول طراحی نورپردازی ساختمان برویم. می دانیم که ساختمان ها از نظر کاربری به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند اما اگر اصول طراحی نورپردازی را به خوبی یاد بگیریم، می توانیم از پس طراحی نورپردازی بسیاری از ساختمان ها برآییم.
برای شروع آموزش طراحی نورپردازی ساختمان پیشنهاد می کنم از آموزش طراحی نورپردازی منزل مسکونی شروع کنید چون :
- اکثر پروژه های ساختمانی را منازل مسکونی تشکیل می دهند
- می توان انواع تکنیکها و نکات نورپردازی را در منزل مسکونی پیاده سازی کرد
- نسبت به سایر کاربری ها معمولا ارزانتر تمام می شود، پس برای کارفرما، اعتماد به شما ریسک کمتری دارد
سرفصلهایی که باید در آموزش طراحی نورپردازی منزل مسکونی یا بگیرید:
- رازهای نورپردازی مطلوب
- فرایند طراحی نورپردازی
- ویژگی های طراحی نورپردازی فضاهای مختلف منزل مسکونی
- خطاهای رایج در انتخاب چراغ ها
- خطاهای رایج در محاسبه و چیدمان چراغ ها
- مراحل قبل از طراحی نورپردازی منزل مسکونی
- انجام یک پروژه واقعی
- تشریح سناریو و به کارگیری آن در نورپردازی
- مرحله داکیومنتیشن
آموزش نورپردازی ساختمان،گام ششم
پس از گذراندن پنج مرحله قبل، باید به سراغ یادگیری اصول طراحی نورپردازی نمای ساختمان بروید.
از آنجایی که همین الان، نورپردازی نمای ساختمان ها دارای بازار بسیار داغی می باشد، افرادی که اصولی این کار را در ایران انجام بدهند، خیلی خیلی کم تعداد هستند.
پس گام ششم آموزش نورپردازی ساختمان، یادگیری اصول طراحی نورپردازی نمای ساختمان می باشد.
این شش مرحله را باید طراحان معماری، طراحان تاسیسات الکتریکی و مجریان تاسیسات الکتریکی به طور اجباری بگذرانند، زیرا این نکات را نه در دانشگاه بیان می کنند و نه در بازار، پس اگر می خواهند به یک شخص حرفه ای در زمینه خود تبدیل شوند، لازمه آن این است که این حداقل ها را بدانند تا بتوانند زبان نورپردازی را متوجه شوند و در کار تیمی ساختمان سازی، موثر و مفید باشند و به خوبی با هم کار کنند.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام هفتم
گام هفتم آموزش نورپردازی ساختمان برای کسانی توصیه می شود که میخواهند در زمینه نورپردازی ساختمان، به صورت حرفه ای و تخصصی فعالیت داشته باشند.
در این مرحله، کار تخصصی و استراتژیک نورپردازی شروع می شود. در این مرحله باید دوره های نورپردازی تخصصی را بگذرانید. دوره هایی مثل:
- نورپردازی استخر، حمام، سونا، جکوزی و آبنما
- نورپردازی لندسکیپ و فضای سبز
- نورپردازی داخلی ساختمان های تجاری
- نورپردازی داخلی ساختمان های درمانی
- نورپردازی داخلی ساختمان های ورزشی
- نورپردازی داخلی ساختمان های صنعتی
- نورپردازی داخلی ساختمان های اداری
- نورپردازی داخلی ساختمان های امنیتی
- نورپردازی داخلی ساختمان های تاریخی
- نورپردازی داخلی ساختمان های عمومی
- نورپردازی داخلی ساختمان های مذهبی
- نورپردازی داخلی موزه و گالری
- نورپردازی خیابان ها، معابر و میدانها
- نورپردازی مراکز با خطر اشتعال و انفجار
آموزش نورپردازی ساختمان، گام هشتم
در این مرحله باید برویم سراغ نرم افزارها!!!
بسیاری از افراد فکر می کنند که در همان گام اول باید بروند سراغ نرم افزارها چون فکر می کنند که نرم افزارها، نورپردازی را برای آنها طراحی میکند!!
در واقعیت اصلا این تفکر صحیح نیست، شخص طراح نورپردازی باید هفت گام بالا را بگذراند و سپس به سراغ نرم افزار ها برود، زیرا نرم افزارها ابزارهای کمکی هستند و اصلا توانایی طراحی نورپردازی را ندارند!!
این تفکر اشتباه مانند این است که شخصی نرم افزار پاور پوینت رایاد بگیرد و ادعا کند که سخنران حرفه ای شده و یا شخصی دیگر نرم افزار اتوکد را یاد بگیرد و فکر کند که طراح معماری شده است.
به عنوان مثال بسیاری از افراد فکر می کنند که نرم افزار دیالوکس، طراحی نورپردازی را انجام می دهد، در حالی که نرم افزار دیالوکس یک نرم افزار محاسباتی است که قابلیت شبیه سازی، انجام محاسبات و اعتبار سنجی طراحی ما را بر عهده دارد و اصلا طراحی نورپردازی را انجام نمی دهد، بلکه این ما هستیم که طراحی نورپردازی را انجام می دهیم!!!
نرم افزار فتوشاپ نیز باید در برنامه یادگیری شما باشد.
آموزش نورپردازی ساختمان،گام نهم
پس از اینکه گام های بیان شده در بالا را گذراندید، آماده بازار کار نیستید!!!
شما تا این مرحله، فقط مطالب و مهارت های تخصصی را یاد گرفته اید ولی پول درآوردن در بازار ایران، نیاز به مهارت های دیگری نیز دارد، مهارت هایی مثل:
- بازاریابی
- مذاکره
- زبان بدن
- تدوین و عقد قرارداد
- مدیریت پروژه
- مدیریت پرسنل
- مدیریت مالی
- و…
اگر به عنوان شغل به طراحی نورپردازی نگاه می کنید لازم است علاوه بر هشت گام تخصصی، گام نهم یعنی گام سایر مهارت ها را نیز بگذرانید. البته در هر زمینه ای که می خوهید کار کنید، پیشنهاد می کنم حتما دوره های بالا را بگذرانید.
آموزش نورپردازی ساختمان، گام دهم
کار شما تمام نشده، یک طراح حرفه ای نورپردازی باید همیشه اطلاعاتش به روز باشد و در زمینه های مختلف، مطالعه و کسب تجربه نماید. پیشنهاد های من به شما این موارد است:
- بررسی سایت شرکت های داخلی و خارجی فعال در زمینه نورپردازی
- سر زدن ماهیانه به فروشگاههای تجهیزات الکتریکی و نورپردازی
- مطالعه در زمینه های تاریخ، جامعه شناسی، معماری، برق، روانشناسی و فیزیک نور
- مطالعه مباحث مقررات ملی ساختمان مخصوصا مباحث سوم، دوازدهم، سیزدهم، نوزدهم و بیست و دوم
- بررسی پروژه های برنده جایزه های بین المللی
- شرکت در انجمن ها و گروه های تخصصی نورپردازی
- یادگیری موارد حقوقی مرتبط با حوزه فعالیت
- افزایش دامنه ارتباطات با افراد و گروهها
- شرکت در مسابقه های نورپردازی
- عضویت در مجله ها و شبکه های اجتماعی مرتبط با نورپردازی
- بررسی نورپردازی های انجام شده در سطح شهر
- و …
نتیجه گیری
در این مقاله متوجه شدیم که هر معمار، مهندس برق و مجری تاسیسات الکتریکی باید شش گام نخست آموزش نورپردازی ساختمان راپشت سر بگذارد تا بتواند نقش خودش را در کار گروهی ساختمان سازی به خوبی ایفا کند.
چون در دانشگاه و بازار ایران مبحث حیاتی نورپردازی را به صورت گستره تدریس نمی کنند، باید خودمان دست به کار شویم و از مراجع و منابع موجود نهایت استفاده را ببریم.
چهارم گام نهایی مختص کسانی است که می خواهند در زمینه طراحی نورپردازی فعالیت حرفه ای داشته باشند، بسیار ضروری است.
برای تبدیل شدن به طراح نورپردازی هیچ زمانی دیر نیست!!!
طراحی نورپردازی، شغلی است که در آینده بسیار نزدیک مورد اقبال افراد زیادی قرار می گیرد، پس کسانی موفق تر هستند که زودتر اقدام کنند!!
ما در گروه بیش از نور به صورت کاملا علمی، کاربردی و به روز مطالب، مقالات، محصولات و دوره های تخصصی آموزش نورپردازی را تهیه کرده ایم و در اختیار شما علاقه مندان قرار داده ایم. برای تهیه محصولات آموزشی بی همانند ما، همین الان اقدام کنید.
نویسنده : سعید صادقیان
ممنون که این مقاله را مطالعه نمودید! به پاس قدر دانی از شما، هر گونه سوالی راجع به این مقاله را در زیر عنوان کنید تا نهایتا پس از یک روز پاسخ دهیم
